Εισαγωγή στην οπτική σκέψη και σε πρακτικές της σύγχρονης τέχνης. Αντικείμενο σπουδής είναι η παρατήρηση του χώρου και η σχέση της με την εικαστική σκέψη και πράξη. Οι σπουδαστές /-ριες εξοικειώνονται με την καλλιτεχνική πρακτική, εκπαιδεύουν την οπτική τους αντίληψη και παράλληλα αναπτύσσουν τις σχεδιαστικές και συνθετικές τους ικανότητες μέσα από πειραματισμό και επαφή με διαφορετικά υλικά, μέσα και μεθόδους. Επανεξέταση και ανακατεύθυνση μέσων όπως το σχέδιο, τα οποία προσεγγίζονται πέρα από την αναπαραστατική τους λειτουργία και πιο κοντά σε μια διαδικασία καταγραφής. Διερευνώνται οι ποιότητες και τα χαρακτηριστικά των μέσων με θέματα που οξύνουν την οπτική αντίληψη, άλλοτε μηχανικά ως προς την εκτέλεσή τους, άλλοτε βασισμένα στη διαίσθηση ή σε συντονισμό με το σώμα και αισθήσεις πέρα από την αρμόδια όραση (ακοή, αφή, όσφρηση). Έμφαση στη διαδικασία ανακάλυψης τρόπων παρατήρησης και καταγραφής και στη σύνταξη ενός προσωπικού λεξιλόγιου επικοινωνίας. Στα μαθήματα παρουσιάζονται και συζητούνται θέματα από την ιστορία της τέχνης και των πολιτισμών, δημιουργώντας ένα παράλληλο των ασκήσεων αρχείο αναφορών, το οποίο εμπλουτίζουν στη συνέχεια με βιβλιογραφική έρευνα οι σπουδαστές/-ριες. Διαλέξεις, παρουσιάσεις προσκεκλημένων ομιλητών και επισκέψεις συμπληρώνουν την πρακτική εξάσκηση.
Μαθησιακά αποτελέσματα
Οι σπουδαστές/-ριες που παρακολουθούν συστηματικά το μάθημα και το ολοκληρώνουν με επιτυχία, αναπτύσσουν τεχνικές και εννοιολογικές δεξιότητες:
– σε μέσα, υλικά και πρακτικές, τρόπους καταγραφής, σχεδιαστικές σημειώσεις, κατασκευές
– για την επικοινωνία των ιδεών με τη γλώσσα της εικόνας
– για την εκλέπτυνση της παρατήρησης
– για την κριτική διαχείριση, οργάνωση και παρουσίαση του υλικού των ασκήσεων
Ακόμη:
– εξοικειώνονται με την ορολογία των εικαστικών τεχνών και τις μεθόδους κριτικής ανάγνωσης και ανάλυσης του έργου τέχνης
– μαθαίνουν να αναπτύσσουν προσωπικούς αντιληπτικούς και δημιουργικούς μηχανισμούς
Γενικές Ικανότητες
Αυτόνομη εργασία
Ομαδική εργασία
Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
Λήψη αποφάσεων
Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Βιβλιογραφία
*Berger, John. Η Εικόνα και το Βλέμμα. Οδυσσέας, 1980
Carter, R., Day, B., Meggs, Ph. Typographic Design: Form and communication. Van Nostrand Reinhold 1993
*Foster, H., R. Krauss, Y.A. Bois, B. Buchloh. Η Τέχνη από το 1900. Παρατηρητής, 2007
Johnstone, Stephen (Ed.). The Everyday. Whitechapel: Documents of Contemporary Art, 2008
Iversen, Margaret (Ed.). Chance. Whitechapel: Documents of Contemporary Art, 2010
Klee, P. (Μοσχονά, Α., επιμ., μετ.). Η εικαστική σκέψη Τα μαθήματα στη σχολή Μπαουχάουζ, τόμος 1 & 2. Μέλισσα
1989
*Pallasmaa, Juhani. Τα μάτια του δέρματος. Η αρχιτεκτονική και οι αισθήσεις. Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης, 2022
Ruskin, John. The Elements of Drawing. New York: Dover, 1971 (1857)
Stallabrass, Julian. Σύγχρονη Τέχνη. Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε. Ελληνικά Γράμματα, 2007
Δημητρακάκη, Άντζελα. Τέχνη και Παγκοσμιοποίηση. Αθήνα: Εστία, 2013
Κουνέλλης, Γ. (Χρυσοστομίδης, Α., μετ.). Λιμναία Οδύσσεια. Άγρα 1991
Πέρεκ, Ζορζ. Χορείες Χώρων. Αθήνα: Ύψιλον, 2002
*Πλίνιος ο πρεσβύτερος. Περί της αρχαίας ελληνικής ζωγραφικής. Αθήνα: Άγρα, 2009
*Ρίκου, Ελπίδα (επιμ.). Ανθρωπολογία και σύγχρονη τέχνη. Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 2013
*Ρανσιέρ, Ζακ. Το πεπρωμένο των εικόνων. Αθήνα: Στερέωμα, 2020
Αξιολόγηση
Η αξιολόγηση βασίζεται στα εξής:
- Συμμετοχή στο εργαστήριο – συνέπεια παραδόσεων
- Πρόοδος κατά τη διάρκεια του εξαμήνου
- Θέματα και Βιβλίο Εργασιών
Κριτήρια αξιολόγησης θεμάτων:
α. Εικαστική γλώσσα και εκτέλεση
β. Έρευνα και ανάπτυξη ιδέας (concept)