21Ε301Εργαστήριο Εικαστικών Τεχνών
Χ Ω Ρ Ι Σ Μ Ν Η Μ Η
Εργασίες δημόσιας τέχνης
Η εμπειρία του δημόσιου χώρου της πόλης καθορίζεται από τη συνύπαρξη και σύγκρουση διαφορετικών μορφών ατομικής και συλλογικής μνήμης. Η ίδια η μνήμη της πόλης και οι τρόποι που συσχετιζόμαστε μαζί της δεν είναι σταθερές ή ουδέτερες διαδικασίες, αλλά παράγονται από σύνθετους πολιτικούς, ιστορικούς και τεχνολογικούς χειρισμούς. Περπατώντας,διαβάζουμε εύκολα την ιστορική πόλη, που προσφέρεται στο βλέμμα ως παγωμένο σκηνικό, χωρίς να ενεργοποιεί τη ζωντανή μνήμη. Την ίδια στιγμή, στις οικείες μας διαδρομές, «τίποτα δεν είναι πιο αόρατο από ένα μνημείο». Ανάμεσα στον θαυμασμό και την αδιαφορία για το σχεδιασμένο μνημείο, η πόλη στις καθημερινές εκλάμψεις ασήμαντων ευρημάτων της παραμένει βουβή.
Οι εργασίες δημόσιας τέχνης αυτού του εξαμήνου θα εστιάσουν σε τόπους μνήμης της πόλης. Οι συμμετέχοντες καλούνται να βασίσουν τις παρεμβάσεις τους στη διερεύνηση των αφηγήσεων και σημασιών που συνδέονται με συγκεκριμένα αρχεία, μνημεία, εμβλήματα, αναμνηστικά και αναπαραστάσεις της Πάτρας. Θα συζητηθούν έννοιες και πρακτικές της δημόσιας τέχνης που σχετίζονται με το συγκεκριμένο τόπο και πλαίσιο (site/ context-specific), τις σχεσιακές τακτικές, τη συλλογική μνήμη και την ταυτότητα. Το μάθημα διεξάγεται με διαλέξεις, συζητήσεις, παρουσίαση και κριτική των υπό εξέλιξη έργων καθώς και με συναντήσεις στην πόλη.
N Ο Μ Ε Μ Ο R Υ
Public art Works
The experience of public space depends on the coexistence and conflict between different forms of personal and collective memory. Place memory and the ways we relate to it are not stable and neutral processes but are produced by complex cultural, political and technological forces. While walking, we easily read the historical city which is offered to the gaze as frozen stage, without activating living memory. At the same time, in our everyday journeys, “nothing is more invisible than a monument”. Between admiration and indifference for the monument, the city in its ordinary flickering of unimportant findings remains mute.
This semester, the public art works will focus on memory places in the city. The participants are called to base their interventions in the study of narratives and meanings associated with archives, monuments, emblems, souvenirs and other represenations in Patras. We will discuss concepts and practices of public art in relation to site and context-specificity, relational tactics, collective memory and identity. Τhe course will be held through lectures, discussions, presentation and critique of works in progress, as well as with meetings in the city.
Assmann, Jan, Collective Memory and Cultural Identity, New German Critique, No 65, 1995, pp. 125-134
Pierre Nora, Between Memory and History: Les lieux de memoire, Representations 26, 1989, pp. 13-25
Halbwachs, Maurice, On Collective Memory, Chicago University Press, 1992.
Wolfrang Sonne, The City and the act of remembering, Deadalus, 58, 1995, pp. 90-101
Μπενβενίστε Ρ. – Θ. Παραδέλλης (επιμ.), Διαδρομές και τόποι της μνήμης, ιστορικές και ανθρωπολογικές προσεγγίσεις, Αθήνα: Αλεξάνδρεια και Πανεπιστήμιο Αιγαίου, 1999.
Yates, Frances, The Art of Memory, The University of Chicago Press, 1966.
Ντελέζ, Προυστ και τα Σημεία, Aθήνα: Ράππα.
Βάλτερ Μπένγιαμιν, Ο Μονόδρομος, Αθήνα: Άγρα, 2004.
Πάνος Κούρος & Ελπίδα Καραμπά, ΑrchivePublic: Επιτελέσεις αρχείων στη δημόσια τέχνη. Τοπικές παρεμβάσεις, Πάτρα: Τμήμα Αρχιτεκτόνων και Εκδόσεις Κύβος, 2012.
Thompson, Nato. Living as Form: Socially Engaged Art from 1991-2011. The MIT Press, 2012.
Foster, Hal – An Archival Impulse, Οctober 110, 2004.
(Νο)Μemory, Storing and recalling in contemporary art and culture, Open, Nr.7 (Nai Publishers), 2004.
Finkelpearl, Tom. Dialogues in Public Art, Cambridge: MIT Press, 2000.
Mitchell, W.J.T. (ed). Art and the Public Sphere, Chicago: University of Chicago Press, 1992.
Foster, Hal. The Artist as Ethnographer. στο: The Return of the Real. Cambridge: MIT Press, 1996.
Πάνος Κούρος, ΠράξειςΣυνεκφώνησης. Αθήνα: Futura, 2008.
Τhe City Image and its elements, στο: The Image of the The City. Kevin Lynch. MIT Press, 1960 (σ. 46-90)